اقتصاد نهادی و نهادگرایی اقتصادی در نوبل اقتصادی ۲۰۲۴:
دارون عجم اوغلو و همکارانش سایمون جانسون و جیمز رابینسون به دلیل تحقیقاتی در موضوع شکافهای رفاهی بین ملتها جایزه نوبل اقتصاد را با هم شریک شدند. عجم اغلو در ایران و جهان با کتابهای چرا ملتها شکست میخورند (۲۰۱۲) و راه باریک آزادی (۲۰۱۹) و رویکرد میانرشتهای خود که شامل اقتصاد، تاریخ و علوم سیاسی بوده و طرح مباحث اساسی در زمینههایی همچون توسعه اقتصادی، نقش و اثرگذاری نهادها در اجتماع، همچنین تاثیرات تکنولوژی بر نابرابری، شناخته میشود. ایده محوری آثار عجماوغلو و رابینسون این است که نهادها، به معنای قواعد رسمی و غیررسمی که رفتار اقتصادی و سیاسی را شکل داده و تنظیم میکنند، در بلندمدت مهمترین عامل تعیینکننده توسعه اقتصادی هستند. اینکه نهادها برای رشد اقتصادی اهمیت دارند و اینکه نهادها به این دلیل ایستا و دیرپای باقی میمانند که بازیگران سیاسی در هر جامعهای منافع خود را در حفظ آنها به شکل موجودشان میبینند. عجم اوغلو و رابینسون در کتاب چرا ملتها شکست میخورند، دو نوع نهاد را تعریف میکنند که سرنوشت کشورها را شکل میدهد: نهادهای فراگیر و نهادهای استثماری. عجم اوغلو و رابینسون استدلال میکنند که نهادهای بد نتیجه نظامهای سیاسی هستند که در کشورهای در حال توسعه برای متنفذان سودهای خصوصی ایجاد میکنند، ولو اینکه با این کار اکثریت جامعه را فقیر کنند. جوامعی که موفق میشوند دولتی قدرتمند، ولی پاسخگو ایجاد کنندو در این جوامع توان حکومت و پایداری اجتماعی بهطور همزمان رشد میکنند. عجم اوغلو معتقد است بدون نهادهای فراگیر، منافع حاصل از پیشرفت تکنولوژی تنها در دست اقلیتی کوچک از متنفذان متمرکز شود و نابرابری افزایش مییابد.
کد خبر: ۳۹۶۵۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۰۱
ناگفتههایی از ۱۱ سپتامبر:
حملات ۱۱ سپتامبر، سلسلهای از حملات تروریستی انتحاری در ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ توسط گروه تروریستی القاعده به رهبری و برنامهریزی اسامه بن لادن در شهر نیویورک (بخش منهتن)، ایالات متحده آمریکا بود. در این حادثه نوزده تن از عناصر القاعده، چهار هواپیمای تجاری-مسافربری را ربودند. هواپیماربایان دو هواپیما را در فاصلههای زمانی گوناگون به برجهای دوقلوی مرکز تجارت جهانی در نیویورک کوبیدند. در نتیجه این دو برخورد، همه مسافران به همراه تعداد بسیاری از شهروندان ایالات متحده در ساختمانها کشته شدند (۲۹۹۶ نفر). هر دو ساختمان، پس از دو ساعت بهطور کامل ویران شدند و خسارت فراوانی به ساختمانهای پیرامون زدند. حادثه ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ بعد از گذشت ۲۳ سال، هنوز هم حاوی اسراری چند است. چرا سرویسهای اطلاعاتی آمریکا نتوانستند از حملات ۱۱ سپتامبر جلوگیری کنند؟ پیش زمینههای ۱۱ سپتامبر چگونه شکل گرفت و پشت پرده طرح «خاورمیانه جدید» چه بود؟ سوءاستفادههای دولت آمریکا از حادثه ۱۱ سپتامبر شامل چه مواردی میشود؟
کد خبر: ۳۹۶۰۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۲۵
پیوندهای محکم آمریکا با سعودیها؛
«در مورد ماجرای ۱۱ سپتامبر یک تیم تحقیق در کنگره آمریکا شکل گرفت و در مورد ابعاد مختلف این ماجرا تحقیق کردند و یک گزارش حدودا ۶۰۰ صفحهای را نیز در این رابطه منتشر کردند. با این حال، قریب به ۲۸ صفحه از این گزارش که احتمالا مرتبط با نقش دولت عربستان در رابطه با وقوع حادثه ۱۱ سپتامبر و حمایتهای مستقیم و غیرمستقیم آن از عوامل این حادثه است، همچنان تحت سانسور قرار دارد. مسالهای که حاکی از پیوندهای محکم آمریکا با سعودیها است و از منظر آن میتوان انتقادات جدی را به دستگاه حاکمه آمریکا وارد دانست.»
کد خبر: ۳۸۳۳۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۲۱
جنگ اوکراین؛
فرانسیس فوکویاما برنامهریزی «ناکارآمد» مسکو را مقصر دانست که پیشبینی میکرد از نیروهایش در اوکراین استقبال شود. او تاکید کرد: ظاهراً سربازان روسی به جای مهمات و جیره اضافی، برای رژه پیروزی خود در کییف لباسهای فرم به همراه داشتند! پوتین از شکست ارتش خود جان سالم به در نخواهد برد. او حمایت میشود، زیرا او را مردی قدرتمند میدانند. وقتی او ناتوانی خود را نشان دهد و از قدرت قهری و اجباری خودش سلب شود، چه چیزی برای ارائه خواهد داشت؟
کد خبر: ۳۷۵۱۵۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۲۳
جمهوریخواهان آمریکا؛
جمهوری خواهان و دموکراتها معتقدند که این تهدیدی برای ارزشهای دموکراتیک است. اما این فقط ا کنون است. اگر تایوان در معرض حمله مستقیم چین قرار گیرد، در حالی که برای سیاست خارجی آمریکا بسیار بیشتر از افغانستان مهم خواهد بود، آیا ایالات متحده حاضر است پسران و دختران خود را به نفع استقلال آن جزیره قربانی کند؟ یا آیا ایالات متحده در صورت حمله روسیه به اوکراین، با روسیه درگیری نظامی خواهد داشت؟ اینها سؤالاتی جدی هستند که پاسخهای سادهای ندارند، اما بحث مستدل در مورد منافع ملی آمریکا احتمالاً در درجه اول از طریق چگونگی تأثیر آن بر مبارزات حزبی انجام میشود.
کد خبر: ۳۵۶۱۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۰۱
خستگی و عصبیت جامعه ایران؛
نوع گفتار رایج در جامعه ایران و به ویژه اعتراضات این سالها نشان میدهدکه بطن جامعه ایران به شدت از دسترسی محدود به منابع و بی عدالتی موجود در جامعه و رانتخواری عصبی و خسته است. این نوع احساسی بی عدالتی حس همبستگی را در جامعه به وجود آورده است که ازآن جنبش بر نمیآید، ولی فریاد اعتراض آن بلند است. اشتباهات بزرگی که در عرصه خصوصی سازی، تقسیم منابع و تجمیع ثروت در نزد عدهای خاص موجب شده است تا مردم از رانت و بیعدالتی آزرده باشند و این آزردگی را به شکلهای مختلف نشان داده اند. صدای این اعتراض از بطن جامعه ایران بوسیله ناجنبشها بلند شده اند و صداهایی که سال هاست نجوا بود اند اینک بلند گفته میشود و فریاد زده میشوند
کد خبر: ۳۵۴۹۵۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۲۳
پیش بینی میشود؛
بسیاری از منتقدان سیاستهای پهپادی آمریکا هنوز هم در جهانی زندگی میکنند که فکر میکنند آمریکا و اسرائیل اصلیترین کاربران این فناوری هستند. اما آن جهان بسرعت جای خود را به جهانی میدهد که در آن پهپادها به سلاحهای اصلی میدان جنگ تبدیل میشوند. آنچه که در طی ۱۰ سال آینده به نظر میرسد پیشبینی هرکسی باشد.
کد خبر: ۳۳۶۷۹۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۱۹
ایران و چین؛
برخلاف برخی از کشورها که تاریخ آنها پر از دخالتهای ویرانگر در امور سایر کشورهاست و بیش از عمل اهل لفاظی هستند، چین و ایران تاریخی غنی و پر از مشترکات فرهنگی و گرایشی جاودان به صلح و توسعه دارند و عمدتاً تعاملاتی عملگرایانه داشتهاند.
کد خبر: ۳۳۵۸۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۱۴
سیدعلیرضا واسعی؛
در باور شیعی، امام زمان نجات بخش آدمیان از ستم، نابرابری و فساد، وعامل پیروزی خیر بر شر است.
کد خبر: ۳۳۵۱۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۰۹
دو نیمه بورس با سوءبرداشت
بورس تهران روز دوشنبه ریزشی دور از انتظار را تجربه کرد و با ثبت بیشترین افت در یک ماه اخیر، پس از ۶ روز مقاومت محدوده ۵/ ۱ میلیون واحدی را ترک کرد. به این ترتیب بازار سهام که با انتشار خبر بررسی مجدد لوایح FATF در مجمع تشخیص شروعی مثبت داشت، در ادامه روندی متفاوت را در پیش گرفت و اخبار ضد و نقیض در این خصوص و برداشت نادرست معاملهگران از آن سبب شد تا کلیت بورس تهران با تشدید عرضهها مواجه شود.
کد خبر: ۳۱۷۱۵۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۲۵
پاسخ فرانسیس فوکویاما؛
فرانسیس فوکویاما و باراک ریچمن آشیش جوئل در یادداشتی در خصوص تأثیر پلتفرمهای اینترنتی بر جهان امروز با عنوان «چگونه دموکراسی را از فناوری نجات دهیم» نوشتند: درمورد تهدیدی که این شرکتهای تکنولوژی متوجه دموکراسی میکنند، اتفاق نظر وجود دارد، اما در مورد چگونگی پاسخگویی به آن اختلافنظرهای زیادی هست.
کد خبر: ۳۱۳۸۹۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۰۶
پاسخگویی به انتظارات مردم
چند هفته پیش، نتایج شاخص رفاه لگاتوم که هرسال از سوی موسسه پژوهشی لگاتوم در مورد وضعیت رفاهی کشورهای جهان منتشر میشود، مورد توجه بسیاری از اقتصاددانان و علاقهمندان به حوزههای سیاست، اقتصاد و جامعهشناسی قرار گرفت.
کد خبر: ۲۸۸۹۲۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۲۹
وضعیت تحقیرآمیز آمریکا
آمریکا این روزها به چنان فلاکتی در داخل و خارج گرفتار شده که به جرات میتوان گفت، «بیسابقه است». باز به جرات میتوان گفت آغاز چنین روند تحقیرآمیزی، حاصل تلاشهای محور مقاومت به رهبری جمهوری اسلامی ایران است که مسیر این تحقیر کردنها را برای خیلیها باز و هموار کرد.
کد خبر: ۲۸۸۰۰۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۲۵
چالش های کرونایی؛
قرائیمقدم هم مثل بسیاری از کارشناسان، تفسیری حداکثری از تبعات جهانی کرونا دارد و معتقد است این تغییرات هرگز بهحالت قبل از کرونا بازنخواهد گشت. بهعبارتی نوعی گسست در محیط اجتماعی میان قبل و بعد از کرونا رخ خواهد داد و ما با فضایی جدید در سبک و شیوه زندگی، ارزشها، باورها، هنجارها و تعاملات اجتماعی روبهرو خواهیم بود.
کد خبر: ۲۷۴۵۳۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۲/۱۷
مدل رقیقشده ایدههای سوسیالیستی؛
آیا کنارهگیری برنی سندرز، سناتور ایالت ورمونت از ادامه رقابتهای انتخابات ریاستجمهوری 2020 آمریکا بهمعنای پایان جریان چپ در آمریکاست؟
کد خبر: ۲۷۱۷۲۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۲/۰۱
رایزن فرهنگی ایران در لبنان:
از همان روزهای نخست ورود مهمان ناخوانده، با این تحلیل توییت کردم که «پسلرزههای ابرجنگ جهانی کرونا با کامیابی نسبی هوش صنعتی چین و ناتوانی جهان در مدیریت آن، همچنان ادامه خواهد داشت و پیامدهای شگرفی بر اقتصاد، علم، فرهنگ، محیط زیست، سبک زندگی و حتی اندیشه آینده بشریت خواهد گذاشت» و ادامه دادم که کره خاکی ما، پیش و پس از این مرحله، به صورت حیرتآوری متفاوت خواهد بود».
کد خبر: ۲۶۹۷۵۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۲۰
صادق امامی عنوان کرد؛
تصور جنگ جهانی سوم در پساکرونا، کمی دور از ذهن است، اما این به معنای تضعیف بیشتر نهادهای برآمده از نظم جهانی فعلی نیست. صادق امامی، دبیرگروه بینالملل طی یادداشتی در روزنامه «فرهیختگان» نوشت: توقیف ۶۸۰ هزار ماسک ارسالی از چین به ایتالیا در چک، سرقت مواد الکلی و ضدعفونی به مقصد تونس توسط ایتالیا، ضبط ۴ میلیون ماسک به مقصد ایتالیا و اسپانیا در پاریس، مصادره محموله ژل ضدعفونی متعلق به نروژ توسط لهستان، توقیف ۸۰۰ هزار ماسک ایمنی از آمریکا به مقصد ایتالیا در آلمان، خریداری محموله ماسک فرانسویها در پای باند فرودگاه چین از سوی آمریکا و دستور دونالد ترامپ برای بازگرداندن بیش از ۲۰۰ هزار ماسک سفارش پلیس برلین به آمریکا و لغو ارسال سفارشات تولید ماسک ان ۹۵ برای کانادا و آمریکای لاتین از سوی آمریکا، خبرهای عجیب و غریب این روزهای رسانههای بینالمللی هستند.
کد خبر: ۲۶۹۲۶۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۱۷
پساکرونا و قدرت آمریکا ؛
این روزها پساکرونا از خود کرونا مهمتر شده است. اینکه چه خواهد شد؟ آیا باید شاهد جنگی عظیم بر سر قحطی یا رکود اقتصادی سهمگینی باشیم؟ ایا آخرالزمان رسیده است؟ آیا پایان تاریخ است؟ ایا واقعا بر سر دستمال توالت بر روی یکدیگر اسلحه می کشیم؟ برای پاسخ نسبی به این سوالات؛ مقاله را بخوانید!
کد خبر: ۲۶۷۶۰۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۰۷
بازخوانی مکتوب یک مستند؛
شرکت ژاپنی کونامی تحت نظارت کارگردان ژاپنی، هیدئو کوجیما فعالیت میکند. این شرکت یک بازی به نام «متال گیر» طراحی کرده است که در آن سه شخصیت یهودی به عنوان یاران قهرمان اصلی حضور دارند. اسنیک، قهرمان و شخصیت اصلی بازی بدون کمک این سه شخصیت یهودی نمیتواند حتی یک ماموریت خود را نیز به پایان برساند.
کد خبر: ۲۴۵۲۰۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۲۵
«سرگیجه استراتژیک» ترامپ؛
استیفن والت، نظریه پرداز برجسته واقع گرا و استاد کرسی روابط بین الملل در دانشگاه هاروارد معتقد است ٥ اصل مهم به نظام بین الملل فعلی شکل میدهند: ١- اصل آنارشی ٢- اصل توازن قوا ٣- اصل مزیت نسبی ٤- اصل سازه انگاری و ٥- اصل کج فهمی یا محاسبه نادرست!
کد خبر: ۲۴۰۳۴۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۹